In de Verenigde Staten is de personal trainer – het begrip zowel als de mens – al jarenlang ingeburgerd. Deze man/vrouw moet daar in je lijstje van vaste telefoonnummers voorkomen of je wordt er niet als bij de tijd aanzien.

In België hebben we de persoonlijke sportaanpak – in of buiten het fitnesscentrum – met behulp van eigen coaches nog niet zo fanatiek in onze harten gesloten. We beschouwen personal trainers eerder als een privilege van topsporters en de rijkere klasse.

En hier denken we verkeerd, leren we uit een gesprek met Professor Dr. Jan Boone verbonden aan het Centrum voor Sportgeneeskunde van het UZ Gent en Christophe Mertens, personal trainer en fitnesscoach uit Groot-Bijgaarden. Ook meerkamper enBelgisch topatleet Hans van Alphen ziet voor goede personal trainers mooie toekomstperspectieven weggelegd.

De wereld van persoonlijke sportbegeleiding, mogelijkheden en stijlen troef

Coach Christophe Mertens: ‘Zoals het begrip personal trainer aangeeft, betekent het concept in de eerste plaats het persoonlijk sportief begeleiden van één persoon (one on one training) op een afgesproken tijdstip. Die sportieve coaching gaat in de meeste gevallen door in een fitnesscentrum. Maar dat hoeft niet. Trainingen kunnen ook perfect buitenshuis of thuis doorgaan (bijvoorbeeld in het geval van een sportspecifieke loop- of zwembegeleiding). Afhankelijk van de kwalificaties van de personal trainer kan de sportieve factor worden aangevuld met informatie over gezonde voeding. Op je eigen tempo fitter en lekker in je vel groeien onder het alziend oog van de coach.’

‘Personal training kan ook een ruimere lading dekken. Zo valt small group training eveneens onder de noemer. Dit betekent dat een select groepje – maximum 4 tot 5 personen – door dezelfde coach op dezelfde locatie en tijdstip wordt begeleid. Groepslessen vallen wel buiten het idee van personal training. Logisch, gelet op het groter aantal deelnemers.’

‘Een derde vorm, die ik in mijn eigen fitnessruimte toepas, maar die mogelijk minder gangbaar is, is de persoonlijke sportieve begeleiding in de zaal. Wie niet geïnteresseerd is in een sportspecifieke ‘duurdere’ one on one begeleiding of om in groepjes te werken, verdient evenzeer kwaliteit. Daarom verzorg ik voor iedereen, na een gesprek over de beoogde doelen, een aangepast fitnessparcours. Alle oefeningen worden uitgelegd en minstens drie keer onder strikt toezicht uitgevoerd. Ook daarna wordt altijd een oogje in het zeil gehouden over de correcte uitvoering.’

Prof. Dr. Jan Boone vult aan: ‘De Belg heeft vaak nog een verkeerd beeld van wat een personal trainer allemaal kan en waar je hem of haar kan vinden of inzetten.’

‘Personal trainers kunnen op sportief vlak in onze maatschappij een belangrijke bijdrage leveren door in, maar zeker ook buiten fitnesscentra, sporters van alle niveaus degelijk te begeleiden en hen bij te sturen. Ik kan niet genoeg benadrukken dat oefeningen correct moeten worden uitgevoerd. Wie bewegingen langdurig fout uitvoert – zelf de meest eenvoudige loopbeweging -, kan zware letsels oplopen. Beginnende sporters zijn zich daar vaak onvoldoende bewust van.’

‘Een personal trainer met de juiste kwalificaties kan tijdig ingrijpen. Dus ja, ook de gewone sportieveling heeft baat bij een korte of langere persoonlijke sportbegeleiding.’

‘Naast hun betekenis voor de sporter(s) in het algemeen, wordt de personal trainer belangrijker voor het bijstaan van mensen met een medische aandoening. Of dat zou, mijns insziens, toch zeer nuttig zijn. Artsen, kinesisten hebben niet meer de tijd om hun revaliderende patiënten onafgebroken op het sportpad op te volgen. Een persoonlijke sportcoach kan dan soelaas bieden. Op voorwaarde dat hij of zij naast de juiste kwalificaties enige wetenschappelijke/medische achtergrond heeft of er – als hij die kennis niet bezit – niet voor terugdeinst met de behandelende arts(en) samen te werken.’

Prof. Dr. Jan Boone: ‘Ik ben een absolute voorstander van een persoonlijke sportieve begeleiding. Wel moet die de trainer van je keuze – zoals eerder al aangestipt – over degelijke papieren beschikken. In tegenstelling tot enkele jaren terug kan je in Vlaanderen vrij eenvoudig de titel van personal trainer krijgen. Daar is niets verkeerd mee, alleen hebben die mensen niet altijd meer de medische bagage om mensen met ernstige letsels of aandoeningen te adviseren.’

‘Wie niet onder medisch toezicht staat en zich wil laten begeleiden om de Mont Ventoux te beklimmen, kan dat rustig doen. Wie evenwel medische problemen heeft en diezelfde Mont Ventoux wil beklimmen, moet zorgen dat diegene op wie hij een beroep doet over de juiste kennis beschikt. Een hartpatiënt verdient een andere aanpak dan wie geen hartklachten heeft. Maar dat is een kwestie van vertrouwen, eerlijkheid van beide kanten en de juiste navraag.’

Christophe is het daarmee eens: ‘Ik krijg hier heel veel mensen over de vloer. Allemaal met hun eigen doelen en eisen. Zonder mij op te dringen, informeer ik altijd naar hun medische achtergrond: hart- of rugproblemen, een herstellende kankerpatiënt of iemand met het chronisch vermoeidheidssyndroom, MS of diabetes. Ik moet die dingen weten om geen fouten te maken. Ook de ouderdom moet in rekening worden gebracht bij het opmaken van een persoonlijk programma. Het is essentieel dat personal trainers zich aanpassen aan wie voor hen staat. Dat is onze taak.’

Christophe: ‘Ik besef heel goed dat wij, personal trainers, voor het grootste deel van de Belgische bevolking nog een nichemarkt zijn. En toch zijn wij er voor iedereen! De voordelen van een sportieve rechterhand zijn bovendien legio: de aanpak is persoonlijker, is intensiever en flexibel. Een individuele aanpak gaat meestal ook hand in hand met een snellere vooruitgang. En wie resultaat ziet, gaat door.’

Prof. Dr. Jan Boone onderschrijft: ‘Kiezen voor een personal trainer is kiezen voor heel wat pluspunten. De kern is de persoonlijke aanpak. Van daaruit vloeit motivatie voort en de drang om het opgelegde schema zo goed mogelijk te volgen. Je wil niet enkel jezelf trots maken, maar ook je coach op de neus drukken: ‘kijk eens wat ik al kan’. In veel gevallen zie je verder een snellere vooruitgang in uithouding, snelheid, lenigheid.’

Een prijskaartje, ja… maar

Christophe: ‘Ja, personal training kan duur zijn. Maar er zijn diverse mogelijkheden om met een sportieve hulp aan de slag te gaan. Je kan bijvoorbeeld kiezen voor een kortstondig avontuur met een personal trainer zodat je de oefeningen of methodiek onder de knie krijgt. Zo blijft het prijskaartje gedrukt. Er is ook meer dan één personal trainer in België. Je kansen om iemand te vinden die je aan een betaalbare prijs sportief kan en wil helpen is best groot.’